De geboorte van kittens
De geboorte van kittens is een van de meest bijzondere momenten die je als baasje kunt meemaken. Maar hoe weet je dat het grote moment nadert en hoe kun je je kat het beste ondersteunen? Geen zorgen! We begeleiden je stap voor stap door dit unieke avontuur, zodat je precies weet wat je kunt verwachten.
Hoe weet je of je kat binnenkort gaat bevallen?
Wanneer de grote dag dichterbij komt, zal je kat je subtiele (en soms minder subtiele) hints geven. Dit zijn enkele tekenen van een nakende bevalling, die meestal aangeven dat het binnen 24 uur zover is:
- Ze wordt vocaler en miauwt misschien meer dan je gewend bent.
- Je kunt haar zien hijgen of rusteloos zien krabben in haar nestje.
- Haar eetlust kan verdwijnen. Geen paniek, dit is heel normaal vlak voor de bevalling.
- Je merkt mogelijk wat heldere, slijmerige afscheiding op.
- Haar stoelgang kan wat vaker komen en zachter zijn dan normaal.
- Ze wordt rusteloos en ijsbeert door het huis, op zoek naar het perfecte, veilige plekje.
- Je kunt zachte rimpelingen over haar buik zien gaan: de eerste weeën!
Hoe bereid je de bevalling voor?
Je kunt je kat helpen door een gezellig ‘kraamnest’ voor te bereiden. Een grote doos met zachte dekens en kussens is ideaal. Zet het op een rustige, warme plek in huis. Maar onthoud: de koningin beslist! Laat haar zelf de plek kiezen waar ze zich het veiligst voelt, ook als dat jouw kledingkast is en niet de doos die je met zoveel liefde hebt klaargemaakt.
De fasen van de bevalling
Het verloop van een kattenbevalling is een natuurlijk proces dat meestal in vier fasen verloopt. Het is handig om te weten wat je kunt verwachten:
- Voorbereidingsfase: de kat zoekt haar nest op en wordt rusteloos.
- Ontsluitingsfase: de baarmoederhals opent zich, vaak gepaard met hijgen.
- Uitdrijvingsfase: de kittens worden geboren.
- Nageboortefase: na elke kitten wordt een placenta uitgedreven.
De eerste twee fasen vinden slechts één keer plaats. De laatste twee fasen herhalen zich voor elke kitten die geboren wordt. We lichten deze hieronder dan ook in wat meer detail toe.
De uitdrijvingsfase
Een kitten kan met het kopje eerst of in stuitligging geboren worden. Vooral bij het eerste kitten kan het even duren, omdat de weg nog vrijgemaakt moet worden. Geduld is hier je beste vriend.
Wanneer een kitten ter wereld komt, zie je dat het soms nog in een vliesje (de vruchtzak) zit. Meestal bijt de moederpoes dit zelf direct open. Doet ze dit niet meteen? Dan kun je haar een handje helpen door het vliesje voorzichtig open te scheuren en het snoetje van de kitten vrij te maken.
Na de geboorte likt de moeder elke kitten krachtig schoon. Dit is niet alleen om ze te wassen, maar vooral om de ademhaling te stimuleren. Een prachtig instinct! Als ze dit, bijvoorbeeld door vermoeidheid, even vergeet, kun je de kitten zachtjes droogwrijven met een schone handdoek en hem daarna dicht bij mama leggen.
De nageboortefase
Na elke kitten volgt de nageboorte (de placenta). Je zult zien dat de moederpoes deze vaak opeet en zelf de navelstreng doorbijt. Dit is volkomen natuurlijk gedrag. Als ze de navelstreng laat zitten, kun je haar helpen door deze voorzichtig tussen je vingers te scheuren (niet knippen!) op ongeveer 2 cm van de buik. Zo voorkom je dat de kittens erin verstrikt raken.
Het opeten van de placenta’s geeft de moeder extra voedingsstoffen, maar te veel kan diarree veroorzaken. Heeft ze een groot nestje? Probeer het dan te beperken tot één of twee placenta’s.

Tekenen van complicaties
De meeste bevallingen verlopen zonder problemen, maar het is altijd goed om te weten wanneer je hulp moet inschakelen. Houd een oogje in het zeil, maar raak niet in paniek. Neem contact op met je dierenarts als je je zorgen maakt of een van de volgende dingen opmerkt:
- Je kat perst al meer dan 30 minuten krachtig zonder dat er een kitten komt (of 45 minuten bij de eerste).
- Er is een kitten deels zichtbaar, maar de geboorte zet niet door.
- Je kat heeft al een uur lang zwakke weeën zonder resultaat.
- Je kat lijkt ziek, uitgeput of lusteloos.
- Je merkt abnormale afscheiding op (donker van kleur, met een vreemde geur).
Hoe lang duurt de bevalling?
De duur van een kattenbevalling kan sterk variëren, dus geduld is een schone zaak. Het hele proces kan tot wel 12 uur duren. Tussen de geboorte van twee kittens zit meestal 10 tot 60 minuten. Heeft je kat een groot nestje, dan kan ze tussendoor zelfs even pauzeren om te rusten, te drinken of haar kleintjes te verzorgen. Het is dus volkomen normaal als ze even een dutje doet!
Na de geboorte: de eerste verzorging
Hier zijn drie essentiële tips om je kersverse mama en haar kittens de beste start te geven:
1. Moedig de kittens aan om snel te drinken
Zodra een kitten schoon en droog is, help je het om de weg naar mama’s tepels te vinden. De eerste moedermelk (colostrum) zit boordevol antistoffen die de kleintjes beschermen en geeft ze de energie die ze nodig hebben voor een goede start.
2. Houd de kittens op de juiste temperatuur
Pasgeboren kittens kunnen hun eigen lichaamstemperatuur nog niet regelen. Onderkoeling is een van de grootste risico’s. Zorg daarom voor een lekker warme omgeving van ongeveer 32°C tijdens de eerste week. Een warmwaterkruik (lauw, niet heet!) gewikkeld in een handdoek kan hierbij wonderen doen. Naarmate ze groeien, kun je de temperatuur geleidelijk verlagen.
3. Bied de moeder energierijk voer aan
Een bevalling is topsport! Je kersverse mama heeft nu alle energie en voedingsstoffen nodig die ze kan krijgen om te herstellen en voldoende melk te produceren voor haar kleintjes. Daarom is voeding die speciaal is afgestemd op haar unieke behoeften nu zo belangrijk. Bij Just Russel helpen we je graag met een gepersonaliseerd voedingsplan aan de hand van kattenvoer op maat. Door een korte vragenlijst in te vullen, stellen we een recept samen dat perfect is afgestemd op haar situatie. Zo weet je zeker dat ze alles binnenkrijgt om weer op krachten te komen en haar kittens de allerbeste start te geven. Vergeet ook niet om altijd een grote kom vers water klaar te zetten; dat is onmisbaar voor de melkproductie
