Teken bij honden, wat moet ik doen?

Enkele dagen geleden heb je een super mooie wandeling met je trouwe viervoeter gemaakt. Nu merk je plots een mini bolletje op tijdens het strelen… Is het een teek? Wat moet je nu doen? Je leest alles wat je moet weten over teken in deze blog!

Wat is een teek?

Een teek is een insect dat behoort tot de spinachtigen. Het is oorspronkelijk erg klein (1-3 mm), maar kan uitzetten (tot ongeveer 1 cm) naar gelang hoeveel bloed het al heeft gezogen. Hun favoriete maaltijd is het bloed van zoogdieren, maar ook vogels en reptielen zijn uitstekende gastheren voor de teek. Er zijn wereldwijd verschillende soorten teken te vinden. De meest voorkomende teken in België zijn de Ixodes ricinus (= de bruine schapenteek) en de Ixodes hexagonus (= egelteek).

Hoe belandt een teek op je hond?

Teken kunnen niet springen, maar ze hechten zich vast aan de bovenkant van vochtig hoog gras of planten. Ze wachten tot er een dier (= gastheer) passeert en laten zich dan vallen op de huid om zo bloed te kunnen zuigen. Het is dus opletten geblazen wanneer jouw hond door hoog gras heeft gelopen of van het pad is gegaan tijdens een boswandeling! Soms hoeven onze viervoeters ook helemaal niet ver te gaan om een tekenbeet op te lopen. Ook in de eigen tuin tussen het hoge gras kan jouw hond te maken krijgen met een teek.

Daarom is het belangrijk om na elke wandeling met je hond zijn vacht goed te inspecteren en te controleren op teken. Zeker van maart tot en met oktober, dan zijn teken het meets actief!

Hoe herken ik een teek bij mijn hond?

Een teek lijkt in het begin op een zwart puntje op je huid. Nadat het enkele dagen bloed heeft gezogen zal het echter opzwellen tot de grootte van een erwt en een donkergrijze of bruinzwarte kleur aannemen.  Hoe snel en makkelijk je een teek kan herkennen bij jouw eigen hond hangt natuurlijk vooral af van zijn vachttype. Een korte witte vacht zal immers gemakkelijker te controleren zijn dan een lange zwarte vacht. We raden daarom aan om niet alleen te kijken maar ook om te voelen. Inspectie van de vacht kan gebeuren door simpelweg met de handen door de haren van je hond te strijken en te voelen op de plaatsen waar teken zich het liefste vasthechten.

Plaatsen bij de hond waar teken zich het liefste nestelen

• de kop (vooral op de kin, op de kaak of net boven de ogen)
• achter de oren
• oksels en knieholten
• liesstreek

Teken verkiezen plaatsen waar de huid warm en vochtig is, maar kunnen zich overal op het lichaam bevinden. Het is dus ten zeerste aan te raden om altijd het hele lichaam te controleren van je hond.

Hoe verwijder je een teek?

Heb je een teek ontdekt bij jouw trouwe viervoeter? Twijfel niet en verwijder hem zo snel mogelijk!

1. Gebruik een speciale tekentang. 
2. Neem de teek zo dicht mogelijk bij de kop beet.
3. Trek de teek recht uit de huid.
4. Controleer goed of er geen resten van de teek zijn achtergebleven.
5. Spoel de plaats waar de teek zat eens goed met wat water.
6. Na de spoeling met water kan je ook nog even ontsmetten met alcohol. (Gebruik GEEN alcohol als de teek nog aanwezig is. Pas als je ze verwijderd hebt!)

Tips voor het verwijderen van een teek bij je hond:

• Het is ten zeerste afgeraden om teken te verwijderen met de vingers! De kans op besmetting is heel groot, zeker als er wordt geknepen in de teek.
• Alcohol, zeep of bepaalde oliën zijn uit den boze zolang de teek in de huid aanwezig is. De teek zou haar maaginhoud kunnen ledigen, wat opnieuw zorgt voor besmetting.
• Het gebruik van een gewone pincet ook niet aangeraden, opnieuw omwille van de kans op maaglediging van de teek met besmetting tot gevolg.
• Was je handen grondig na het verwijderen van de teek en desinfecteer de tekentang / tekenpincet zodat deze opnieuw klaar is voor een volgend gebruik.
• Je hond is onrustig door de tekentang? Gebruik een speeltje of iets lekkers om voor afleiding te zorgen en de aandacht weg te trekken van de tang.

Een tekentang of tekenpincet kan je kopen bij de apotheker of dierenarts. Er bestaan verschillende varianten op de markt. Bij elk middel om teken te verwijderen worden duidelijke gebruiksinstructies meegegeven. Bij twijfel kan je raad vragen aan je apotheker of dierenarts.

Waarom is een teek zo gevaarlijk voor mijn hond?

Een teek op zich is niet gevaarlijk voor honden. Sommige teken zijn wel drager van de ziekte van Lyme, en die ziekte is wel erg gevaarlijk voor je hond. Hier kan je alles over de ziekte van Lyme lezen. Hoe langer de teek zich kan vastklampen aan jouw hond, hoe groter de kans dat jouw hond besmet raakt. 

Zijn alle teken drager van de ziekte?

Het aantal teken dat drager is van de Borrelia-bacterie is sterk streek gebonden. Het varieert ook van seizoen tot seizoen en van jaar tot jaar. Volgens experts kunnen we in België een schatting maken dat ongeveer één à twee op de tien teken drager is van de bacterie, die op haar beurt de ziekte van Lyme kan teweegbrengen bij onze hond. In Nederland zou die verhouding hoger liggen en zou er uitgegaan worden van één teek op vijf die besmet is.

Hoe snel is een teek besmettelijk?

De kans op overdracht van ziektes is het kleinst wanneer de teek minder dan 24 uur op de huid van jouw hond heeft doorgebracht. Indien de teek er al langer zit dan 24 uur zal de kans op besmetting toenemen. Het is dan belangrijk om de gezondheid en het gedrag van je hond tot enkele weken na de tekenbeet nauwlettend in de gaten te houden en waakzaam te zijn voor de ziekteverschijnselen.

Rol van de weerstand van je hond

Ook de weerstand van je trouwe viervoeter kan bepalen of je hond al dan niet wordt getroffen door de ziekte-dragende bacterie. Dit is enerzijds genetisch bepaald, maar anderzijds wordt de weerstand van de hond ook sterk beïnvloed door de voeding die je als baasje kiest. Elk dier heeft specifieke behoeften omtrent voeding. Het is dan ook belangrijk dat je als hondeneigenaar goed kan inschatten wat de behoeften zijn je eigen hond!

Hoe bescherm ik mijn hond tegen teken?

Er zijn verschillende middelen op de markt die je als baasje kan aanschaffen om ervoor te zorgen dat je hond beschermd blijft tegen teken.

• Vlooienband

Zoals de naam al doet vermoeden is de vlooienband eigenlijk een middel tegen vlooien. Toch werkt een vlooienband ook goed tegen teken en andere parasieten. Een must-have dus voor baasjes die vaak met hun hond wandelen in bosrijke gebieden met veel struikgewas.

• Tekenspray

Een tekenspray bestrijdt teken en vlooien en wordt op je hond gespoten tegen de haargroei-richting in. De vloeistof is eenvoudig aan te brengen via een spuitflacon. Hiermee zal je hond (of kat) voor maximaal één maand lang beschermd blijven tegen teken.

• Spot-on

Spot-ons zijn vloeistoffen in pipetjes die je kan verdelen over de haren van je hond. Elk pipetje biedt bescherming voor 3 tot 4 weken. Zodra de pipet is aangebracht en de vloeistof begint in te werken, zullen de teken binnen de 48 uur sterven en van je hond vallen.

• Vaccinatie

Als laatste zijn er ook vaccinaties beschikbaar die je huisdier kunnen beschermen tegen de ziekte van Lyme. Is je hond nog niet gevaccineerd dan is het aangeraden dit vóór het begin van het tekenseizoen te doen. De basisvaccinatie bestaat uit twee vaccinaties met een tussenperiode van 3 weken, met daarna een jaarlijkse herhaling. Wel is belangrijk om te weten dat de vaccinatie beschermt tegen de ziekte van Lyme, maar een goede tekenpreventie nog steeds van belang is.